پکن پایتخت و دومین شهر بزرگ کشور چین است که در شمال غرب این کشور قرار دارد.
این شهر در تقسیمات کشوری معادل یک استان به شمار میآید. پکن پس از شانگهای دومین شهر بزرگ چین به شمار میرود.
نام پکن (به معنای پایتخت شمالی) همانند بسیاری از پایتختهای شرق آسیا از محل جغرافیایی آن واقع در شمال چین اقتباس شده است.
در شرق آسیا رسم است نام پایتختها را از محل جغرافیایی آنها اقتباس می کنند؛ مثل توکیو (پایتخت جنوبی) و هانوی در ویتنام که به معنای پایتخت شرقی است.
نام پکن در طول تاریخ دچار تحولات زیادی شده است؛ پیکین نام اصلی این شهر است. در غرب به آن بیجینگ می گویند که این نام، برداشتی است که مبلغان مذهبی فرانسوی از نام بینپیگ داشته اند.
پسوند jing در این نام، پسوندی است که تمامی اسامی پایتخت های چین در طول تاریخ داشتهاند و به نوعی معرف پایتخت بودن شهر است. یانجینگ و کامبولوک دیگر اسامی پکن در طول تاریخ بودهاند.
تاریخ شهر
گفته میشود منطقه ای که پکن در آن قرار دارد، از هزاره اول پیش از میلاد، مسکونی بوده است و به آن جی گفته میشده است. این شهر باستانی، امروزه دیگر کاملاً مفقود شده و تلاش باستان شناسان برای یافتن بقایای آن تاکنون ناکام مانده است.
چند قرن پس از میلاد، پکن به صورت چند شهر بسیار کوچک نزدیک به هم وجود داشته است تا اینکه 10 قرن پس از میلاد -در زمان حکمرانی سلسله خیان لیائو- به صورت شهر مستقلی به عنوان پایتخت جنوبی انتخاب شد.
پس از حمله مغولها و به قدرت رسیدن قوبلای قاآن؛ از آنجا که او میخواست به عنوان امپراتور چین بر تخت بنشیند، پکن به موقعیت ممتازی دست یافت چون کوبلای خان این شهر را به عنوان پایتخت امپراتوری خود برگزید.
چندین قرن بعد در سال 1949 و با به قدرت رسیدن مائوئیستها، برای چندمین بار طی چند قرن اعلام شد پایتخت از پکن منتقل نخواهد شد. پس از آن تاریخ معاصر پکن آغاز می شود که مهمترین ویژگی آن رشد باورنکردنی شهر است.
جغرافیا و آب و هوای شهر
پکن در شمال چین قرار دارد و کمان شمالی این شهر در محاصره چندین رشته کوه است. این کوهها در طول تاریخ همانند سپری پکن را از دستبرد اقوام مهاجم شمالی محفوظ نگهداشتهاند.
در پکن دو رودخانه به نام های یونگ رینگ و چائوبی وجود دارد که خود زیر مجموعه حوزه آبریز هایهه به شمار میروند. آب وهوای پکن بسیار خشن است؛ در تابستانها بسیار گرم و در زمستانها بسیار سرد است.
جمعیتشناسی شهر
پکن طبق سرشماری سال 2007 هفده ملیون و چهارصد و سی هزار نفر جمعیت دارد. میزان تراکم جمعیت در این شهر در هر کیلومتر مربع 1037.4 نفر است. پکن از نظر جمعیت بیست و ششمین و از لحاظ تراکم جمعیتی چهارمین شهر چین به شمار میرود.
ترکیب نژادی در این شهر به سود هوانها است؛ آنها 96 درصد جمعیت چین را تشکیل میدهند. پس از آنها هم نژاد مانچو و نژاد هوئی هر کدام با 2 درصد از جمعیت پکن قرار دارند. در پکن 0.3 درصد هم جمعیت نژادی مغول زندگی میکند.
حمل ونقل عمومی
پکن۱۶۸۰۸ کیلومتر مربع مساحت و نزدیک به 17 ملیون نفر جمعیت دارد. از این رو حمل ونقل عمومی در این شهر متناسب با این مساحت و جمعیت باید بسیار گسترده و مدرن باشد. با توجه به نیاز پکن به سیستم پیشرفته حمل ونقل در پکن، پنج کمربندی، 9بزرگراه و 11بزرگراه ملی احداث شده است. همچنین چند خط BRT و چند خط ریلی در شهر احداث شده است تا حمل ونقل عمومی در این کلانشهر بسیار بزرگ، به سهولت انجام شود.
پکن همچنین شش فرودگاه که بزرگترین آنها فرودگاه بینالمللی پکن نام دارد. بیشتر پروازهای داخلی و تقریبا تمامی پروازهای بیناللملی پکن از طریق این فرودگاه انجام میشود. پنج فرودگاه دیگر شهر بیشتر کاربردهای نظامی دارند.
جاذبه های گردشگری شهر
از آنجا که پکن سابقه تاریخی بسیار زیادی دارد و پایتخت چین است، در آن جاذبه های گردشگری فراوانی وجود دارد. بدون شک مهم ترین آنها دیوارهای قدیمی شهر است که روزگاری گرداگرد شهر احداث شده بودند. امروزه بسیاری از دروازهها و دیوار اصلی تخریب شدهاند و به جای آن بزرگراهها و خیابانهای جدید احداث شده است تا جریان حمل ونقل در این کلانشهر روان باشد.
علاوه بر این دیوار که روزی بر دور شهر کشیده شده است، در پکن دیوار معروف دیگری وجود دارد. این دیوار که در دوره حکومت تاتارها احداث شده است یکی از پرجاذبه ترین مجموعه قصرهای جهان را در خود جای داده است.
درون این دیوار شهر ممنوعه قرار دارد. این مجموعه قصرها که در طول حکمرانی سلسله های مینگ و کینگ بر چین محل استقرار امپراتور بوده است اینک تحت عنوان موزه قصر یکی از جاذبه های گردشگری پکن به شمار می رود.
9 هزار و 999 ساختمان این مجموعه که در میان دیواری به ارتفاع 10 متر و خندقی به عمق 6 متر محصورند در سال 1987 در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شدهاند و سالانه از محل بازدید گردشگران داخلی و خارجی درآمد بسیار زیادی نصیب پکن میکنند. این مجموعه دقیقا در شمال میدان تیان آنمن قرار دارد.
یکی دیگر از جاذبه های گردشگری پکن، میدان معروف تیان آن من است. این میدان، یادآور انقلاب کمونیستی جمهوری خلق چین است. در اطراف تیان آنمن تالار بزرگ خلق، چندین یادواره انقلاب و موزه انقلاب و تاریخ قرار گرفتهاند.
دیگر جاذبه های گردشگری پکن دریاچههای مصنوعی، پارکها و معابد قدیمی هستند.